Is é an bunchritéar, agus scoil á roghnú le bheith rannpháirteach i scéim DEIS, leibhéal míbhuntáiste na scoile i gcomparáid le scoileanna eile. Tar éis próiseas aitheantais, ar aon dul le dea-chleachtas idirnáisiúnta, inar úsáideadh na foinsí sonraí ab fhearr dá raibh ar fáil, roghnaíodh na scoileanna is mó a mheastar atá faoi mhíbhuntáiste le bheith rannpháirteach i gclár DEIS. Ba é an Foras Taighde ar Oideachas a bhí i mbun an phróisis aitheantais thar cheann na Roinne, agus bhí tacaíocht aige ó obair ar dhearbhú cáilíochta a comhordaíodh trí Oifigí Réigiúnacha agus Cigireacht na Roinne. Níor tógadh aon cheann de thosca sochtheangeolaíochta agus na critéir roghnúcháin do rannpháirtíocht i gclár DEIS á socrú. Ar na hathróga a roghnaíodh bhí measúnú míbhuntáiste faoi threoir an sainmhíniú ar mhíbhuntáiste san Acht Oideachais (1998) ina dtagraítear do thorthaí foghlama agus do thosca sóisialta agus eacnamaíochta araon ós rud é gur i dteannta a chéile is fearr a réamhinsíonn siad gnóthachtáil.
San earnáil bhunoideachais roghnaíodh bunscoileanna tar éis anailís a dhéanamh ar shuirbhé a rinneadh an Foras ar bhunscoileanna na tíre. Na hathróga seo a leanas is ea a cuireadh san áireamh:
-dífhostaíocht
- i gcóiríocht údarás áitiúil
- de thuismitheoirí aonair
- den Lucht Siúil
- de theaghlaigh mhóra (cúigear páistí nó níos mó)
- de dhaltaí a cháiligh le haghaidh leabhair shaor in aisce
Roghnaíodh na scoileanna dara leibhéal, tar éis anailís a dheanamh ar shonraí ó Bhunachar Sonraí na nDaltaí Iar-bhunoideachais agus ó bhunachair shonraí Choimisiún na Scrúduithe Stáit, a gcoimeádtar in áit lárnach, bunaithe ar na hathróga seo:
- Sonraí cártaí leighis maidir le hiarrthóirí Teastas Sóisearach
- Rátaí coinneála Teastas Sóisearach de réir scoile
- Torthaí scrúdaithe sa Teastas Sóisearach, comhiomlánaithe go leibhéal scoile. Bunaíodh é sin ar fheidhmíocht an dalta sna seacht n-ábhar ab fhearr i gcás gach dalta, comhiomlánaithe go leibhéal scoile
- Rátaí coinneála Ardteistiméireachta de réir scoile
Seo a leanas na staitisticí i gcás na scoileanna Gaeltachta agus Gaeilge a roghnaíodh le bheith rannpháirteach i gclár DEIS:
Earnáil na mBunscoileanna - 52 scoileanna i gceantair Ghaeltachta agus 15 Ghaelscoileanna arb ionann é sin agus 10% de na bunscoileanna ar fad i scéim DEIS agus 27% de líon iomlán na mbunscoileanna Gaeilge agus Gaeltachta.Earnáil na n-Iar-bhunscoileanna - 8 scoileanna i gceantair Ghaeltachta agus 7 nGaelcholáistí arb ionann é sin agus 7.7% de na hiar-bhunscoileanna ar fad i scéim DEIS agus 33% de líon iomlán na n-iar-bhunscoileanna Gaeilge agus Gaeltachta.
Tá mo Roinne lándáiríre faoin Straitéis 20 Bliain don Ghaeilge a chur i bhfeidhm lena n-áirítear na moltaí maidir le cúrsaí oideachais sa Ghaeltacht agus i scoileanna Gaeilge. Táimid ag obair go dlúth lenár gcomhghleacaithe sa Roinn Ealaíon, Oidhreachta agus Gaeltachta chun tacú le cur i bhfeidhm gach ceann de na bearta oideachais iomadúla sa Straitéis.
