Jim O'Keeffe
Ceist:9 Mr. J. O'Keeffe asked the Minister for Arts, Culture and the Gaeltacht the amount available annually for new acquisitions by the National Gallery; and his views on whether the amount is adequate.
Ceisteanna—Questions. Oral Answers. - National Gallery Funding.
In 1993 the amount allocated to the National Gallery for acquisitions was £100,000 and I have secured a significant increase, of the order of 50 per cent, on that sum for 1994. While it would be true to say that no amount of funding could match our aspirations in this area, the Deputy can be assured that the allocation will be kept under review to take account of the gallery's needs in an increasingly buoyant art market. Of course, I would not like to let an opportunity like this pass without paying tribute to the generosity of the donors in the private sector who have enabled us to build up the national collection. The most recent example of this extraordinary generosity was that of the Jesuit community who presented Caravaggio's magnificent "The Taking of Christ" on indefinite loan to the National Gallery.
I would like to take this opportunity to compliment the gallery's staff under the leadership of Sergio Benedetti on their magnificent work on the restoration of the painting.
We are all delighted with the fairytale story of the Caravaggio painting and I pay tribute to the Jesuits for making it available to the public through the National Gallery. Would the Minister accept that the £150,000 referred to is a miserable sum for acquisitions by the gallery? If it is to continue to have pride of place, as should be the case, an adequate sum should be provided to the gallery.
The more money that can be provided for the important work of the gallery the more I will be pleased, but I think the Deputy will agree that 50 per cent, admittedly of a low sum, in the current year is a significant increase. In this area as in many others I inherited a bleak landscape. In the last year there has been a very significant and positive change in this regard.
Would the Minister accept that when the national lottery was set up the original idea of the Government, of which I was a member, was that funding would be available for two main objectives, sport and the arts? Would the Minister accept that that thinking was not followed through and that the vast sums of money now available through the lottery are being spent, as described by the Comptroller and Auditor General, in a haphazard fashion? Would the Minister agree that thought should be given to giving sport and the arts higher priority in terms of the allocation of national lottery money?
Those who favoured expenditure on the arts and had the opportunity to allocate money to that area in those early days should perhaps have been firmer in their resolve in making significant allocations. If that was the case I would be building upon much more than I am now doing.
While one is delighted with the discovery of the Caravaggio painting, there is a danger that other such paintings of significance may be removed from the country. Has the Minister's Department any plan to prevent this from happening, as the generosity shown in the case of the Caravaggio painting may not be experienced again? Will the Minister say what is the value of the Shaw bequest to the National Gallery and how long more is it anticipated that this bequest will be available for funding of new acquisitions at the gallery?
We are having quite an extension of this question.
On the first matter, I am delighted there have been other acts of generosity in this area — a significant picture is being restored at present in the National Gallery. I am open to looking at whatever legislative initiatives are necessary to ensure the protection of what is part of our heritage. On the question of the Shaw bequest, as the Deputy knows, this bequest is very important to the gallery. If the Deputy puts down a question on the matter I will give him a history of the funding to date and the benefit likely to accrue therefrom. I should say that the Shaw bequest is not perceived by me as an exclusive alternative to the obligation on the State to fund the gallery adequately. I hope in the years to come to put the gallery and other cultural institutions on a more sound basis.
Has the Minister given any consideration to the establishment of criteria for the acceptance of gifts from citizens? Does he accept that the handing over of the heirlooms and artefacts of General Michael Collins by his family to the State indicates a need to clarify for the public, from the point of view of consistency, that artefacts are accepted and welcomed by the National Museum? Given the different policies which have pertained in this area over the years, is the Minister prepared to make a statement clarifying the position?
I would much prefer a separate question to be put down on that matter.
It relates to the criteria.
The Deputy will have noted that I am about to put the cultural institutions on a proper structural basis which will serve them well into the next century.
Why did Ciarán Benson announce this, not the Minister?
If the Deputy reads Ciarán Benson's remarks very carefully she will see that both he and I are in perfect accord as to the future of the arts.
Yes, but the Minister did not make the statement.
A bit of oneupmanship.
The Minister was upstaged.
The future of the arts should not be made the matter of a squabble — it is above that kind of nonsense. To answer the Deputy's question very straightforwardly, I was very pleased yesterday to received on behalf of the museum for the purposes of exhibition the diary of Michael Collins. I am delighted that the minor rumble, as I referred to it, which arose 30 years ago has been resolved by the generous members of the Collins family who gave the diary to the National Museum staff.
I share the Minister's views in this matter. I was delighted to see these mementoes handed over to the National Museum yesterday. I wish to ask the Minister about the matter which is very closely connected to this issue, that is, the proportion of national lottery funding available for the arts. Has the Minister made a submission to the Government on the proportion of money available from the national lottery for the arts and culture? Is he satisfied with the present level of funding?
With respect to you, a Cheann Comhairle, I think this is a matter for a different question. Nevertheless, I can assure the Deputy that I have made very thorough submissions to the Government about the level of current and Structural Funding for the arts. She can be assured that these issues are in good hands.
Given that the State endowment to the National Gallery is by far the lowest in Europe, can the Minister say if it would be possible to find an avenue under the Structural Funds through which funding could be provided for the acquisition of works of art?
One of the consequences of my appointment as Minister for Arts, Culture and the Gaeltacht is that, I, as a full member of Cabinet, have been able to make submissions for funding under the Structural Funds for the different cultural institutions. I am sure that the Minister previously responsible for these areas would have wanted to take advantage of this source of funding. I have availed of all the opportunities afforded me to secure Structural Funding for cultural institutions.
Robert Molloy
Ceist:12 D'fhiafraigh Mr. Molloy den Aire Ealaíon, Cultúir agus Gaeltachta an gcuirfidh sé in iúl an méadú glan ar an bhfostaíocht i monarchana a fuair cabhair airgid ó Údarás na Gaeltachta suas go dtí an dáta is déanaí agus an méid iomlán deontaisí a íocadh le tionscail sna ceantair Ghaeltachta sa tréimhse chéanna.
, Donegal South-West): Tuigim ó Údarás na Gaeltachta go raibh 5,651 dhuine fostaithe go lánaimseartha agus 2,583 dhuine go páirtaimseartha-go séasúirach ag deireadh 1992 i dtionscail Ghaeltachta a fuair cúnamh ón Údarás i gcomparáid le 4,472 dhuine lánaimseartha agus 947 nduine páirtaimseartha-séasúrach ar 1 Eanáir 1980 nuair a bunaíodh an tÚdarás. Is ionann é sin agus glanmhéadú de 1,179 nduine — 26.4 faoin gcéad — san fhostaíocht lánaimseartha agus de 1,179 nduine — 173 faoin gcéad — san fhostaíocht pháirtaimseartha-shéasúrach sa tréimshe sin.
Íocadh suim thart ar £100 milliún san iomlán mar dheontais le tionscail sa Ghaeltacht sa tréimhse ó 1 Eanáir 1980 go 31 Nollaig 1992. Leis an airgead sin cruthaíodh 11,258 bpost nua lánaimseartha i gcuideachtaí éagsúla ach cailleadh 10,079 bpost sna blianta i gceist. Tá eolas faoi na híocaíochtaí do chuideachtaí ar leith do na blianta ó 1980 go dtí 1991 le fáil i dTuarascálacha agus i gCuntais bhliantúla foilsithe an Udaráis. Foilseofar an t-eolas céanna maidir le 1992 i gceann cúpla lá.
Tá mé buíoch den Aire as ucht an t-eolas sin a thabhairt don Teach. An bhfuil imní ar an Aire nach bhfuil níos mó dul chun cinn déanta ag Údarás na Gaeltachta sa tréimhse sin — nach bhfuil níos mó postanna seasmhachya curtha ar fáil sna ceantair Ghaeltachta nuair a chuireann tú san áireamh an méid airgid atá caite trí dheontais tionsclaíochta ag an Údarás sa tréimhse sin? Suas le £100 milliún adúirt an tAire. Cailleadh an méid chéannan postanna is a cruthaíodh. An bhfuil aon cheacht le foghlaim de bharr an toraidh a tháinig as an infheistíocht £100 milliún? Nó an bhfuil aon phlean chun an Córas tionsclaíochta sna ceantair Ghaeltachta a athrú de bharr cíbé ceacht atá le foghlaim?
(Donegal South-West): Is cinnte go gcuireann sé isteach go mór orainn nach bhfuil níos mó postanna seasmhacha cruthaithe sa Ghaeltacht. Mar adúirt mé cruthaíodh 11,258 bpost nua lánaimseartha agus is iontach gur chruthaigh an tÚdarás na jobanna sin sa Ghaeltacht, atá ar imeall na tíre seo agus ar imeall an Chomhphobail. Is é an rud atá ag cur isteach orainn go mór ná gur cailleadh 10,079 bpost sna blianta sin. Cailleadh go leor de na postanna sin sna sean tionscail traidisiúnta, mar shampla cniotáil agus fíodóireacht. Cailleadh jobanna ansin de dheasca ath-struchtúrú a bhí ag dul ar aghaidh sna comhlachataí éagsúla — níos mó meaisíní ag déanamh jobanna in áit daoine.
Chomh maith le cruthú jobanna nua táimid anois ag cur béim ar chaomhnú na jobanna atá ann i láthair na huaire. Ar an dtaobh eile den scéal caithfear é seo a chur i gcomparáid leis an méid atá á dhéanamh, cuir i gcás, leis an Údarás Forbartha Tionscail. Tá na fadhbanna ceanann céanna acusan. Ar ndóigh tá fadhbanna breise againn-ne os rud é go bhfuil an chuid is mó den Ghaeltacht ar imeall an Chomhphobail. Má tá bunábhar le tabhairt isteach tá sin costasach agus tá sé costasach earraí críochnaithe a allmharú.
Ag cur an Údaráis i gcomparáid leis an Údarás Forbartha Tionscail nó leis an Údarás Forbartha sa Tuaisceart tá ag éirí go maith leo. Ach nílimid sásta go bhfuil an oiread sin jobanna á gcailleadh.
Mar adúirt mé leis an Teachta Molloy táimid ag cur béim anois ar na jobanna atá againn a chaomhnú agus, b'fhéidir, níos nó béime a chur ar fhorbairt a dhéanamh ar na hachmainní nádúrtha atá sa Ghaeltacht.
Tá mé buíoch den Aire as an méid atá ráite aige. An bhfuil aon anailís déanta ag aon chomhlacht neamhspleách chun a thaispeáint cén fáth nár éirigh níos fearr leis an infheistíocht a rinneadh i dtionsclaíocht sna ceantair Ghaeltachta trí Údaras na Gaeltachta ar feadh na tréimhse ó bunaíodh an tÚdarás?
Tá mé ag ceapadh go mbeadh sé tábhachtach ó thaobh an Rialtais agus ó thaobh an phobail de go mbeadh níos mó eolais againn. An raibh na bun rialacha a cuireadh i bhfeidhm ag an Údarás in ann an toradh ceart a bhaint amach ionas go mbeadh níos mó le fail ná mar a fuaireamar as an méid infheistíochta a deineadh.
(Donegal South-West): Bím féin agus an tAire ag plé na ceiste seo leis an Údarás agus le feidhmeannaigh an Udaráis go minic. Táimid ag iarraidh a fháil amach cén fáth a bhfuil na jobanna á gcailleadh sa Ghaeltacht. Mar adúirt mé tá na fadhbanna céanna ag an Údarás Forbartha Tionscail agus táimid ag iarraidh é sin a mheas i láthair na huaire. Níl comhlacht neamhspleách ar bith ag déanamh fiosraithe maidir leis an scéal seo ach bheinn sásta sin a phlé leis an Aire agus leis an Údarás chun a fháil amach cén fath a bhfuil na jobanna seo á gcailleadh.
Ceapaim féin go bhfuil ceist atmasféar géilleagair ann. Ní raibh daoine sásta infheistíocht a dhéanamh ann nuair a bhí an ráta bolscaithe agus an ráta úis íontach ard. Anois agus an ráta bolscaithe níos ísle ná mar a bhí le blianta fada agus an ráta uís réasúnta íseal tá atmasféar géilleagair ann i láthair na huaire. Tá comhlachtaí agus daoine sásta anois níos mó infheistíochta a dhéanamh. Caithfimidne agus an tÚdarás leanúint ar aghaidh chun na daoine sin a mhealladh chun infheistíocht a dhéanamh sa Ghaeltacht.
De bharr an méid atá ráite ag an Aíre mar fhreagra ar mo cheist, an mbeadh sé sásta anois a rá go ndéanfaí an staidéar sin ionas go mbeadh an t-eolas againn ar bhunús neamhspleách agus eolaíochta. Mar sin bheadh a fhios againn faoi cad atá tárlaithe agus cad ba chóir a dhéanamh amach anseo in ionad a bheith ag brath ar thuairimí nach bhfuil bunaithe ar staidéar ceart.
(Donegal South-West): Beidh mé sásta an cheist sin a phlé leis an Údarás féachaint an bhféadfaí an t-eolas atá de dhíth orainn a fháil. Beidh mé sásta an cheist sin a phlé anseo tar éis na Nollag.
Os rud é go bhfuil an tAire agus an tAire Stáit sa Teach, glacaim leis go ndéanfar rud éigin faoi sin agus táim buíoch díobh.
Maidir le monarchana a fuair cabhair airgid ó Údarás na Gaeltachta agus ag glacadh leis go bhfuil sé mar aidhm ag an Údarás fostaíocht trí Ghaeilge a spreagadh sa Ghaeltacht, an mbeadh an tAire sásta scéal a fháil mar gheall ar mhonarchana atá ag fáil airgid ón Údarás toisc go bhfuil píopa ag baint leo lonnaithe laistigh den Ghaeltacht ach gan Gaeilge a bheith á labhairt iontu. D'fhéadfainn sampla amháin a thabhairt dó agus bheadh spéis agam sa fhreagra a bheadh aige air seo.
(Donegal South-West): Má thugim an Teachta i gceart tá sé ag cur áiteanna sa Ghaeltacht i gcomparáid le háiteanna sa Ghaeltacht ina bhfuil ard-chaighdeán Ghaeilge.
Níl an mhonarcha suite sa Ghaeltacht ach tá píopa a bhaineann leis ag gabháil thar an teorainn.
(Donegal South-West): Nílim cinnte cad é atá i gceist anseo ach má thugann an Teachta na sonraí dom, déanfaidh mé an cás a fhiosrú.
Ina fhreagra ar an Teachta Molloy, dúirt an tAire go mbeadh staidéar á dhéanamh féachaint cén fáth ar cailleadh an oiread sin jobanna sa Ghaeltacht. An bhfuil a fhios ag an Aire go bhfuil staidéar á dhéanamh ag buíon an Leader i gContae an Chláir ar chailliúint jobanna ó thaobh na talmhaíochta de? An féidir leis an Aire a fháil amach ón Údarás an mbeidh an staidéar Leader á úsáid?
(Donegal South-West): Ar fud na tíre agus ar fud an domhain táthar ag iarraidh a fháil amach cad é an fáth go gcailltear jobanna. Tá a fhios agam cé chomh tábhachtach agus atá Leader i gContae an Chláir agus in áiteanna eile freisin. Mar atá ar eolas ag an Teachta tá clár Leader sa Ghaeltacht — meitheal forbartha na Gaeltachta agus is cinnte go mbíonn siad i gcomhair le cláracha Leader in áiteanna eile agus má tá staidéar den chineál sin ar bun i gContae an Chláir is cinnte go mbeimid sásta é sin a chur in iúl don Údarás agus úsáid a bhaint as, b'fhéidir, cé nach eol dom an mbeidh an struchtúr oiriúnach don Ghaeltacht. Pléifear é amach anseo agus gheofar freagraí ar na ceisteanna.
Could I ask the Minister to ensure in the research that is undertaken that he will assess in particular the need for child care facilities. The new opportunities for women's programmes in Gaeltacht areas and throughout the country has been successful in terms of getting women back to work and providing job opportunities for women because the child care element has been in-built. Under the Social Fund the Government can develop child care facilities. I ask the Minister to ensure that those facilities will be developed in Gaeltacht areas as well as others throughout the country.
(Donegal South-West): Ceist eile í seo ach smaoiním ar an clár NOW agus an cuidiú atá ag teacht ón Eoraip faoin gclár sin. Tá súil agam go mbeidh tuilleadh cabhrach ar fáil amach anseo faoi agus beimid sásta an méid a dúirt an Teachta a chur san áireamh in aon fhiosrú a dhéanfar.
Robert Molloy
Ceist:13 D'fhiafraigh Mr. Molloy den Aire Ealaíon, Cultúir agus Gaeltachta an bhfuil sé sásta le toradh na n-athruithe ar scéim Labhairt na Gaeilge; agus an ndéanfaidh sé ráiteas faoin ábhar.
(Donegal South-West): Tá mé sásta leis an éileamh atá ann ó theaghlaigh Gaeltachta ar aitheantas a fháil faoin scéim leasaithe. Tá suas le 3,500 iarratas faighte ag mo Roinnse don scoilbhliain 1993-94 agus is comhartha an-mhaith é sin go bhfuil glactha ag pobal na Gaeltachta leis an scéim leasaithe. Tá súil agam go dtiocfaidh feabhas mór ar labhairt na Gaeilge sa Ghaeltacht — go háirithe i measc daoine óga — de bharr na n-athruithe ar an scéim.
An bhfuil súil ag an Aire go dtiocfaidh méadú ar an líon daoine a chuir iarratas isteach faoin scéim nua labhairt na Gaeilge? Cén sort meastúcháin atá déanta ag an Roinn nó cén toradh a bheifí ag súil leis de bharrr na n-athruithe sin? An bhfuil na haidhmeanna a ceapadh nuair a athraíodh an scéim á mbaint amach?
(Donegal South-West): Ardaíodh an deontas ó £10 in aghaidh an dalta go dtí £200 in aghaidh na scoilbhliana do theaghlach de thriúir páiste nó níos mó agus chuig £100 do theaghlach de pháiste amháin nó beirt. Tá deontas laghdaithe ar fáil freisin de theaghlaigh nach sroicheann an caighdeán atá leagtha síos ag na cigirí ach a bhfuil na cigirí sásta go sroichfidh siad an caighdeán sin laistigh de thrí bliana. Beidh na daoine a bheas ag fáil na deontais laghdaithe seo i dteideal cur isteach ar na deontais eile atá ar fáil chomh maith.
Chosnaigh sé thart faoi £75,000 in aghaidh na bliana chun an seanscéim a reachtáil agus is é an meastúchán atá againn don scéim seo ná £350,000. Tá sé ró-luath mórán a rá i dtaobh na scéime seo go fóill ach os rud é go bhfuil na hiarratais go léir istigh anois — suas le 3,500 díobh — beidh barúil níos fearr againn, b'fhéidir, faoi lár na bliana seo chugainn.
Glacaim leis go bhfuil an tAire sásta go bhfuil ag éirí leis an scéim ó thaobh na Gaeltachta de ach an bhfuil aon mhacnamh déanta ag an Aire maidir lena leithéid chéanna de thacaíocht a thabhairt dóibh siúd a labhraíonn Gaeilge sa Ghalltacht? Tá ceantair láidre Ghaeilge sna cathracha agus faoin dtuath agus táim ag smaoineamh ar Chluain Dolcáin agus ar Bhaile Munna i mBaile Átha Cliath, ach go háirithe. Táim buartha nach bhfuil an tacaíocht seo le fáil ag daoine sa Ghalltacht mar is dóigh liom go bhfuil todhchaí na Gaeilge ag brath ar an nGalltacht chomh maith leis an nGaeltacht.
(Donegal South-West): Is iomaí duine a d'ardaigh an cheist chéanna agus a d'ardaigh an Teachta Sargent anois, ó 1934 i leith nuair a cuireadh tús leis an scéim le £2 a íoc in aghaidh an dalta. I 1946 ardaíodh é sin go dtí £5 agus i 1975 ardaíodh é go dtí £10.
Ceist phraiticiúil í seo. Dá mbeadh an scéim ar fáil don phobal ar fad bheadh chuile dhuine, is cuma an raibh Gaeilge acu nó nach raibh, ag cur isteach uirthi. Bheadh ar chigirí ansin cuairt a thabhairt ar na teaghlaigh agus ar na scoileanna go léir a chuirfeadh isteach ar an scéim. Ceist airgid i seo freisin ach is ceist phraiticiúil í go bunúsach.
Tá scéimeanna ar fáil, thairis sin, do mhuintir na Galltachta nach bhfuil cur isteach ag muintir na Gaeltachta orthu. Orthu seo tá na coláistí samhraidh a bhfuilimid ag cur £100.5 nó £100.6 milliún ar fáil dóibh. Tugtar airgead do ghaelscoileanna agus do naíonraí lasmuigh den Ghaeltacht gan trácht ar an airgead a chuirtear ar fáil dóibh ag Bord na Gaeilge, Comhdháil Náisiúnta na Gaeilge, Gael-Linn, agus Cumann na bhFiann. Tá thart faoi 73 gaelscoileanna ag an gcéad leibhéal agus thart faoi 10,000 dalta ag freastal orthu. Freisin, tá thart faoi 16 meánscoileanna ag feidhmiú faoi scáth na gluaiseachta gaelscolaíochta. Aontaím gur cheist thábhachtach í seo agus gur chóir aitheantas a thabhairt do Ghaeilgeoirí lasmuigh den Ghaeltacht ach tá fadhbanna praiticiúla ag gabháil léithi. Is cinnte gurb í an Ghaeltacht tobar na Gaeilge ach go bhfuil todhchaí na Gaeilge ag brath go mór ar mhuintir na cathrach seo.
Deir suas le milliún duine sa tír go bhfuil Gaeilge acu agus go bhfuil fonn orthu í a labhairt. Beidh infheistíocht mhór i gceist i mbunú Theilifís na Gaeilge — suas le £17.3 milliún ar son costais chaipitil i dtús báire agus b'fhéidir £15 mhilliún no £16 mhilliún in aghaidh na bliana do chostais reatha as sin amach de réir fhógraí an Aire. Cuideoidh an tseirbhís sin leis na daoine go léir faoin dtír atá ag iarraidh Gaeilge a fhoghlaim, a chaomhnú agus a chur chun cinn.
(Carlow-Kilkenny): Tuigim an fáth gur bunaíodh an scéim seo sa Ghaeltacht ach an bhfuil baol ann go mbeidh an iomarca deighilte ann idir Ghaeilgeoirí na Gaeltachta agus Gaeilgeoirí na Galltachta? Tá imní orm nuair a thagann Teilifís na Gaeltachta go mbeidh ar dhaoine ar fud na tíre breathnú ar stáisiún amháin teilifíse chun Gaeilge a chlos. Ba chóir go mbeadh Gaeilge ar fáil do gach éinne ar fud na tíre agus ba chóir go mbeadh Gaeilge Cheatharlach chomh tábhachtach le Gaeilge na Gaeltachta. Tuigim go gcuirtear an deontas seo ar fáil don Ghaeltacht ar chúiseanna praiticiúla ach ní cóir go gcuirfeadh aon ní isteach ar dhea-thoil mhuintir na Galltachta i leith na Gaeilge agus is minic a cheapann siad, áfach, nach bhfuil a gcuid Gaeilge chomh tábhachtach le Gaeilge na Gaeltachta.
(Donegal South-West): Tá mé cinnte nach é polasaí an Rialtais seo scoilt a chothú idir an Ghaeltacht agus an Ghalltacht. Tá meas ag an dá dhream ar a chéile agus an-chaidreamh eatarthu. Anuraidh d'fhreastal 23,000 dalta scoile ar an nGaeltacht. Roimh theacht Raidió na Gaeltachta b'fhéidir go raibh fadhbanna ann maidir le héagsúlacht canúna idir Ghaeltachtaí ach chuidigh Raidió na Gaeltachta chun na pobail sin a tharraingt le chéile agus is cinnte go gcuideoidh Teilifís na Gaeltachta leis freisin.
An bhféadfadh an tAire a insint dom cén céatadán de na daltaí scoile atá ag freastal ar scoileanna sa Ghaeltacht a chuir isteach iarratas faoi scéim labhairt na Gaeilge? Luaigh an tAire 3,500 iarratas. Cén céatadán é sin de líon iomlán na ndaltaí?
(Donegal South-West): ís é daonra na Gaeltachta ná 78,987 de réir an daonáirimh is deanaí. Tá 23,513 theaghlach ann agus deir 19,267 de na teaghlaigh sin go bhfuil ard-chaighdeán Gaeilge acu.
Ba chóir go mbeadh a fhios ag an Aire cé mhéad dalta atá ag freastal ar scoileanna sa Ghaeltacht agus cé mhéid acu atá tar éis iarratas a chur isteach ar an scéim seo. Dúirt an tAire go bhfuil sé an-sásta leis an méid iarratais a fuair sé ach caithfidh nach bhfuil ach céatadán an-bheag tar éis iarratais a chuir isteach. Cén míniú atá le baint againn as sin? An é nach bhfuil Gaeilge á labhairt in an-chuid teaghlach sa Ghaeltacht nó nach raibh eolas ag gach duine sa Ghaeltacht ar an scéim seo? Cén fáth nár tháinig iarratais ach ó uimhir bheag?
(Donegal South-West): Is cinnte go bhfuil formhór na n-iarratas faighte faoi seo ag an oifig i nGaillimh. Ar ndóigh, tá an Ghaeltacht faoi bhrú ag an saol lasmuigh agus sin ceann de na fáthanna leis an scéim. Thug mé líon na ndaoine don Teachta ach níl an céatadán agam atá uaidh. Ag cur na scéime seo i gcomparáid le scéimeanna a ghabh roimhe táimid réasúnta sásta leis an bhfreagra. Beidh ardú caithimh ann ó £75,000 go dtí £350,000 agus is ardú suntasach é sin.
Cuireann sé ionadh orm nach bhfuil figiúr ag an Aire do líon na ndaltaí atá ag freastal ar scoileanna sa Ghaeltacht. Ba chóir go mbeadh an figiúr sin ar fáil ón Roinn Oideachais.
Cén chaoi a d'fhéadfadh an tAire a bheith sásta le dul chun cinn na scéime nuair nach bhfuil a fhios aige cén céatadán de na daltaí atá páirteach ann? Táim ag iarraidh cabhrú leis an Aire — b'fhéidir nach bhfuil a fhios ag muintir na Gaeltachta uilig faoin scéim nua. Chuir mé féin brú ar an Aire athruithe a dhéanamh sa sean scéim — ba é sin ceann de na chéad ceisteanna a chuir mé síos don Aire nuair a ceapadh é. Bhí a fhios agam ó toghadh an Teachta Higgins ina Aire go ndéanfadh sé gníomh ar son na Gaeilge ach ba chóir go mbeadh níos mó eolais ar fáil ón Aire ná mar atá.
(Donegal South-West): Gabhaim buíochas leis an Teachta Molloy as ucht a chuid tacaíochta inniu. Bím sásta i gcónaí freagraí a thabhairt ar cheisteanna anseo. Tá 23,000 teaghlach sa Ghaeltacht agus chuir 3,500 díobh isteach ar an scéim. Tá mé sásta nuair a chuirim an figiúr seo i gcomparáid leis an líon daoine a chuir isteach ar an seandeontas. Cuirfidh mé na sonraí atá de dhíth as an Teachta chuig go luath.