Is nithe tábhachta de Comhaontú Aoine an Chéasta iad éagsúlacht teangeolaíoch agus an Ghaeilge. Tá roinnt eilimintí de Chomhaontú Aoine an Chéasta agus Chomhaontú Chill Rímhinn nach bhfuil curtha i bhfeidhm go hiomlán go fóill, iad siúd a bhaineann le hAcht Gaeilge ina measc. Is é seasamh daingean an Rialtais ná go gcaithfidh Comhaontú Aoine an Chéasta agus na Comhaontaithe comharba a bheith curtha i bhfeidhm ina hiomlán.
Rinneadh foráil i gComhaontú Chill Rímhinn i 2006 d’Acht Gaeilge i dTuaisceart Éireann a bheith achtaithe ag Rialtais na Breataine. Rinne Rialtais na hÉireann i ndiaidh a chéile, tacú le hAcht Gaeilge agus leanann muid ar aghaidh ag obair ar a son. Faraor, go dtí seo ní raibh aontas laistigh den Fheidhmeannas ar ábhar atá anois déabhlóidithe chun é a thabhairt chun cinn.
Tá an Tánaiste i dteagmháil go minic le Rialtas na Breataine agus na páirtí i dTuaisceart Éireann maidir le athbhunú an Feidhmeannas agus chur i bhfeidhm gealltanais Comhaontú Aoine an Chéasta agus na Comhaontaithe comharba, Acht Gaeilge do Thuaisceart Éireann san áireamh.
Ní bheadh sé oiriúnach foráil a dhéanamh d’Acht Gaeilge mar chuid den dréacht Comhaontú d’Astarraignt na Breataine ón Aontas Eorpach ós rud é nach bhfuil ach dlínse fíor-teoranta ag an Aontas Eorpach maidir leis an ceist seo, tá gealltanais soiléir i gComhaontú Aoine an Chéasta agus na gComhaontaithe comharba agus ní aontaíonn sé le nadúr agus aidhm an dréacht Comhaontú. Tá ról i bhfad níos mó ag Comhairle na hEorpa a bhfuil freagrach don Coinbhinsiúin Frámaíocht ar son Cosaint Mionlach Naisiúnta a dhaignigh Éire i 1999 ag comhlíonadh an gealltanas i gComhaontú Aoine an Chéasta.