Léim ar aghaidh chuig an bpríomhábhar
Gnáthamharc

Caiteachas Gaeilge agus Gaeltachta

Dáil Éireann Debate, Friday - 6 September 2019

Friday, 6 September 2019

Ceisteanna (2046)

Dara Calleary

Ceist:

2046. D'fhiafraigh Deputy Dara Calleary den Aire Cultúir, Oidhreachta agus Gaeltachta cé mhéad airgid bhreise atá curtha ar fáil don Ghaeilge agus don Ghaeltacht ó bunaíodh an rialtas seo; agus an ndéanfaidh sí ráiteas ina thaobh. [36886/19]

Amharc ar fhreagra

Freagraí scríofa

Tugtar briseadh síos sa tábla thíos ar an méid airgid bhreise atá curtha ar fáil don Ghaeilge agus don Ghaeltacht ó bunaíodh an Rialtas seo:

2016

2017

2018

2019

€64.407m [1]

€60.602m

€62.595 [2]

€69.095

[1]San áireamh i bhfigiúr 2016, bhí allúntas aonuaire de €6m le h-íoc as forbairt chéanna farantóireachta ar na hoileáin. [2] Is é seo an figiúr a foilsíodh sna Meastacháin Athbhreithnithe i leith 2018. Cuirfear figiúr deimhnithe ar fáil sa Chuntas Leithreasaithe a bheidh iniúchta ag an C&AG.

Is ionann iomlán an mhaoinithe don Ghaeilge, don Ghaeltacht agus do na hOileáin don bhliain 2019 agus €55.772m. Nuair a chuirtear leithdháileadh an Fhorais Teanga san áireamh, is ionann an maoiniú iomlán agus €69.095m - méadú de €6.5m ar ar an allúntas don earnáil i Meastacháin Athbhreithnithe 2018. San áireamh i leithdháileadh 2019 tá:

- €0.6m sa bhreis chun tacú le cur i bhfeidhm an Phróisis Pleanála Teanga dá ndéantar foráil in Acht na Gaeltachta 2012;

- €2.7m breise d’Údarás na Gaeltachta chun infheistíocht a dhéanamh i gcothabháil agus i gcruthú post i gceantair Ghaeltachta, rud a fhágann gurb é €9.7m an leithdháileadh iomlán caipitil don eagraíocht;

- Leithdháileadh breise de €1.18m do Scéimeanna Tacaíochta Gaeltachta mo Roinne chun tacú tuilleadh le Próiseas Pleanála Teanga na Gaeltachta;

- Leithdháileadh breise de €0.75m do Scéimeanna Tacaíochta Teanga na Roinne lasmuigh den Ghaeltacht chun scoláireachtaí Gaeltachta a chur ar fáil do dhaltaí ó scoileanna DEIS agus chun dul chun cinn a dhéanamh i ndáil le gréasán d’Ionaid Ghaeilge agus Cultúir a fhorbairt ar fud na tíre;

- Leithdháileadh breise de €1m chun forbairt a dhéanamh ar infreastruchtúr calafoirt a fhreastalaíonn ar na hOileáin Árainn agus ar Thoraigh; agus,

- Leithdháileadh breise de €0.433m chun seirbhísí riachtanacha iompair a sholáthar chuig na hoileáin.

Tá an infheistíocht mhéadaithe seo don Ghaeilge, don Ghaeltacht agus do na hOileáin ag dul i bhfeidhm go mór ar phobail Ghaeltachta, go háirithe, mar go bhfuil an chuid is mó den leithdháileadh á tabhairt do chruthú post, forbairt pobail agus pleanáil teanga sa Ghaeltacht, agus, chomh maith leis sin, d’fhorbairt na gcalafort agus na seirbhísí iompair a bhaineann leis na hoileáin.

Is fiú a nótáil chomh maith go bhfuil maoiniú caipitil de €4.4m á chur ar fáil faoin gCiste um Athghiniúint agus Forbairt Tuaithe do thograí de chuid Údarás na Gaeltachta i nGaeltachtaí Dhún na nGall, Mhaigh Eo, Gaillimh, Chiarraí agus Chorcaigh. Tá an maoiniú ceadaithe do thograí rathúil de chuid Údarás na Gaeltachta mar seo a leanas:

- €1.5m ceadaithe chun an t-urlár bairr neamhfhorbartha de gteic @Gaoth Dobhair ar Pháirc Ghnó Ghaoth Dobhair a fhorbairt agus 1,725 méadar cearnach de spás oibre/oifigí nua a chur ar fáil;

- €548,000 chun Ionad Nuálaíochta agus Mol Digiteach gteic @An Spidéal a fhorbairt i gConamara; agus,

- €795,000 chun 8 nIonad Nuálaíochta/Moil Dhigiteacha/Láthair Barrfeabhais a fhorbairt i nGaeltacht Mhaigh Eo ag áireamh Béal an Mhuirthead, An Eachléim, Ghaoth Sáile, Acaill agus Tuar Mhic Éadaigh.

- €415,000 ceadaithe chun máistirphlean a réiteach d’athfhorbairt shean ospidéal an Daingin i nDaingean Uí Chúis, Co. Chiarraí mar Ionad Nuálaíochta, Ionad/Eispéireas Cuairteoirí, Spásanna Cruthaitheachta, foghlamtha agus foirgneamh a bheidh ina eiseamláir ó thaobh éifeachtacht fuinnimh.

- €292,500 chun tacú le dearadh do fhorbairt réimse áiseanna nua pobail, spóirt agus oideachais i mBaile an Fheirtéirigh i gCo. Chiarraí.

- €174,351 ceadaithe do fhorbairt tograí aitheanta i bPlean Gníomhaíochta Uíbh Ráthach i gCiarraí Theas a forbraíodh de réir gnímh sa bPlean Gnímh um Fhorbairt Tuaithe náisiúnta; Tacóidh an maoiniú le feidhmiú an phlean a mbeidh fostú Bainisteoir Tionscnaimh lárnach do fhorbairt tograí aitheanta.

- €180,000 ceadaithe chun máistirphlean a fhorbairt do Champas Choláiste Íosagáin i mBaile Bhuirne, Co. Chorcaí a leagfaidh amach an cás eacnamaíochta, pleanála agus timpeallachta don fhoirgnimh agus na tailte mórthimpeall.

Ní miste a rá gur soláthar breise é seo d’Údarás na Gaeltachta anuas ar an soláthar méadaithe de €9.7m atá curtha ar fáil ag mo Roinn don eagraíocht do 2019.

Barr
Roinn