Tá saineolas ó gach cearn de Sheirbhís Thithe an Oireachtais le fáil sa Mhol um Ghníomhú ar son na hAeráide, mol a bhfuil de chúram air soláthar faisnéise, taighde agus anailíse a bhaineann leis an aeráid a chur chun feabhais.
San áireamh sa Mhol tá an tSeirbhís Leabharlainne agus Taighde, an Oifig Buiséid Pharlaiminteach, Rúnaíocht na gCoistí agus an tAonad Inbhuanaitheachta.
Cúrsaí | Aeráide
Data centres and energy use
The latest of in our Climate | Focus series is research from the Library & Research Service describing the effects of increasing numbers of data centres on our energy footprint.
Senior researcher Kate Walsh from the L&RS looks at the potential impact of the growing numbers of data centres on Ireland's electricity supply and grid infrastructure, as well as the consequent challenges to Ireland’s climate action ambitions for energy decarbonisation.
Taighde agus anailís
Treoracha eolais agus páipéir thaighde faoi thopaicí éagsúla a bhaineann leis an aeráid ó Sheirbhís Leabharlainne agus Taighde an Oireachtais (SLaT) agus ón Oifig Buiséid Pharlaiminteach (OBP).
Reachtaíocht aeráide a thuiscint
Is éard is Achoimrí ar Bhillí ann páipéir eolais, arna n-ullmhú ag SLaT, faoi reachtaíocht bheartaithe an Rialtais. Déantar cur síos i meabhrán mínithe ar a bhfuil i gceist le Bille a bheartaítear.
Cé atá ag caint ar ghníomhú ar son na haeráide?
Bíonn topaicí a bhaineann le gníomhú ar son na haeráide idir chamáin go rialta sa pharlaimint, go háirithe sna Coistí seo a leanas.
Inbhuanaitheacht i dTithe an Oireachtais
- Cuspóirí inbhuanaitheachta
-
Tá rún daingean ag Seirbhís Thithe an Oireachtais a bheith ina parlaimint inbhuanaithe. Aithnímid, mar eagraíocht de chuid na hearnála poiblí, go bhfuil freagracht orainn ceannaireacht a ghlacadh ionas go gcomhlíonfaidh Éire a cuid gealltanas aeráide náisiúnta.
Baineann dhá ghné leis sin:
1. An chaoi a gcuirimid ár gcuid seirbhísí ar fáil
Tá de chúram ar an Aonad Inbhuanaitheachta tuiscint a fháil ar an dóigh a bhféadfaidh an tSeirbhís a tionchar ar an gcomhshaol a laghdú agus, ag an am céanna, parlaimint éifeachtach a chur ar fáil mar is gnách. Táimid ag obair ar ár gcéad straitéis inbhuanaitheachta san am i láthair.
2. Na seirbhísí a chuirimid ar fáil
In áit a bheith ag díriú ar éifeachtúlacht acmhainní amháin agus an chaoi a n-oibrímid a oiriúnú chun ár dtionchar ar an gcomhshaol a laghdú, bhreathnaíomar ar an méid a dhéanann an tSeirbhís agus ar cad is féidir linn a chur ar fáil a rachadh chun leasa don chomhshaol. De bharr Mol um Ghníomhú ar son na hAeráide a chruthú, táimid ag cur leis an anailís, leis an taighde agus leis an gcomhairle inbhuanaitheachta a chuirimid ar fáil do chomhaltaí tofa.
- Fuinneamh agus astaíochtaí
-
Rinneamar feabhsúcháin ar an tslí a n-oibrímid le blianta beaga anuas ar mhaithe lenár n-úsáid as fuinneamh, agus lenár n-astaíochtaí fuinnimh, a laghdú.
Tá feabhas 45% tagtha ar ár n-éifeachtúlacht fuinnimh ón mbliain 2009 i leith. Laghdaíodh ár n-astaíochtaí gás ceaptha teasa (a bhaineann le fuinneamh) go 1.6 milliún kg de choibhéisí CO2 faoin mbliain 2022. B’ionann ár n-astaíochtaí bonnlíne agus 2.7 milliún kg de choibhéisí CO2.
Maidir lenár ndoiciméad, Treochlár um Ghníomhú ar son na hAeráide, tá leagtha amach inti an chaoi a gcuirfimid ár bhfeidhmíocht chomhshaoil chun feabhais i rith an ama trí níos lú fuinnimh agus níos lú acmhainní a úsáid chun ár gcuid seirbhísí a chur ar fáil.
Seo a leanas an dá phríomhsprioc atá ag Seirbhís Thithe an Oireachtais:
- Astaíochtaí gás ceaptha teasa a laghdú de 51% faoin mbliain 2030.
- An feabhas ar éifeachtúlacht fuinnimh a mhéadú go 50% faoin mbliain 2030.
Bainfimid na spriocanna sin amach tríd an mbealach a smaoinímid faoi úsáid fuinnimh ar ár gcampas, agus tríd an mbealach a mbainistímid úsáid fuinnimh ar ár gcampas, a athrú. Áirítear leis sin na struchtúir cheannaireachta atá i bhfeidhm againn, foireann a fhostú agus a oiliúint, tuiscint níos fearr a fháil ar ár n-úsáid as fuinneamh agus ar bhainistíocht fuinnimh, agus oibriú le hOifig na nOibreacha Poiblí (OPW) chun tionscadail agus cláir a shainaithint ina mbainfear laghduithe marthanacha amach.
Tá siad seo a leanas ar na tionscadail tosaíochta atá againn sna trí bliana atá amach romhainn:
- Iniúchadh fuinnimh a dhéanamh chun tuiscint níos fearr a fháil ar ár n-úsáid fuinneamh.
- Córas bainistíochta fuinnimh, atá deimhnithe, a chur i bhfeidhm.
- Gníomhaíochtaí spriocdhírithe a bhaineann le feasacht agus bainistíocht fuinnimh.
agus, oibriú le hOifig na nOibreacha Poiblí (OPW):
- Chun ár bhfoirgnimh is measa feidhmíocht a fheabhsú.
- Chun ár gcórais teasa, aeraithe agus aerchóirithe a bharrfheabhsú agus a uasghrádú.
- Chun staidéar indéantachta a dhéanamh i dtaobh grianchóras fótavoltach.
- Chun leanúint ar aghaidh ag leathadh amach an tionscadail um shoilsiú LED.
- Taisteal
-
Bhronn an tÚdarás Náisiúnta Iompair an Comhartha um Thaisteal Níos Cliste (leibhéal cré-umha) ar an tSeirbhís. Léiríonn an Comhartha um Thaisteal Níos Cliste go bhfuil rún daingean againn na meonta agus na hiompraíochtaí i leith siúil, rothaíochta agus iompar poiblí a athrú trí bhearta a chur i bhfeidhm a éascaíonn agus a spreagann roghanna taistil inbhuanaithe dár bhfoireann agus dár gcuairteoirí, agus a thacaíonn leis na roghanna taistil inbhuanaithe sin.
Leis an gComhartha um Thaisteal Níos Cliste, cuirtear in iúl gur eagraíocht í Seirbhís Thithe an Oireachtais a thugann tús áite dá thábhachtaí agus dá luachmhaire atá tionscnaimh taistil inbhuanaithe agus do na tairbhí comhshaoil a bhaineann leo. Sainaithneoimid bearta breise sna blianta amach romhainn a bheimid in ann a chur i bhfeidhm chun tacú le roghanna taistil inbhuanaithe.
Geallann an tSeirbhís go ndéanfaidh sí foirgnimh atá oiriúnach do rothair a chur ar fáil do chách i bpobal na parlaiminte agus go ndéanfaidh sí cothabháil orthu. Tá breis agus 100 spás páirceála do rothair, atá sábháilte insroichte, le fáil ar fud an champais. Cuirfimid le líon na spásanna sna blianta atá le teacht agus feabhsóimid na spásanna atá ann cheana féin más gá. Déanann an tSeirbhís áiseanna cithfholctha agus gléasta a chothabháil ar fud an champais d'fhonn rothaíocht chun an ionaid oibre a éascú agus a spreagadh. Lena chois sin, cuirimid an Scéim um Rothaíocht chun na hOibre chun cinn agus reáchtálaimid ceardlanna seirbhíse agus cothabhála rothar.
Mar aon leis an méadú ar spásanna páirceála do rothair, táimid ag oibriú le hOifig na nOibreacha Poiblí chun pointí luchtaithe do rothair leictreacha a shuiteáil. Chomh maith leis sin, is ann do shé phointe luchtaithe d'fheithiclí leictreacha ar champas an Oireachtais i láthair na huaire. Táimid i mbun comhoibriú le hOifig na nOibreacha Poiblí faoi láthair chun measúnú a dhéanamh ar an gcaoi a bhféadfaimid níos mó pointí luchtaithe a chur ar fáil ar an gcampas.
Tá beartas oibre cumaisc i bhfeidhm ag an tSeirbhís a ligeann do bhaill foirne oibriú ón mbaile suas le trí lá sa tseachtain (ag brath ar an bpost atá acu). Ní gá do bhaill foirne comaitéireacht a dhéanamh chun na hoifige an oiread céanna dá thairbhe. Agus sinn inár bparlaimint, tacaímid le daoine freastal ar chruinnithe Coiste ar bhonn fíorúil ionas nach gá d'fhinnéithe teacht chuig campas an Oireachtais an oiread céanna.*
*Ba cheart a chur san áireamh go mbíonn finnéithe a thugann fianaise laistigh de limistéar na parlaiminte faoi chosaint ag pribhléid iomlán maidir leis an bhfianaise a thugann siad do Choiste. Maidir le finnéithe a thugann fianaise lasmuigh de limistéar na parlaiminte, d'fhéadfadh sé nach mbeadh an oiread céanna díolúine ó imeachtaí dlíthiúla acu agus a bheadh ag finné a thugann fianaise laistigh de limistéar na parlaiminte, agus féadfaidh siad a mheas gur cuí comhairle dlí a fháil faoin ábhar sin.
- Dramhaíl agus uisce
-
Dramhaíl
Mar chuid den ról ceannaireachta poiblí atá againn, déanfaimid athbhreithniú i rith an ama ar ár gcuid próiseas ar pháipéar. Mar shampla, cuirfimid cur chuige chun cinn ina dtabharfar tús áite don mhodh digiteach. Dá bhrí sin, beimid ábalta cosc a chur ar chruthú na dramhaíola ar an gcéad ásc.
Glacadh le beartas gan pháipéar in aonaid airgeadais, tuarastal agus soláthair na Seirbhíse sa bhliain 2021. Chuathas i mbun caidrimh leis an bhfoireann agus le soláthraithe na Seirbhíse mar chuid den phróiseas sin chun ár nós imeachta íocaíochta gan pháipéar a chur i gcuimhne dóibh ar mhaithe lenár dtionchar ar úsáid páipéir a laghdú ar fud ár slabhra luacha.
Tá an clár, Parlaimint Dhigiteach, á chur i bhfeidhm i gcónaí ag an bhFoireann um Chlaochlú Digiteach de chuid na Seirbhíse. Cuireadh roinnt feidhmeanna nóis imeachta ar fáil sa chlár agus ní bhaintear an oiread céanna úsáide as páipéar ar fud an champais dá bharr sin. Is é suíomh gréasáin Ghnó na Dála an fhorbairt is suntasaí acu siúd toisc nach mbítear ag brath ar chóipeanna clóite de Riar na hOibre agus de Riar na hOibre forlíontach a thuilleadh.
Mar thoradh ar rolladh amach ríomhairí glúine, tá foireann na Seirbhíse in ann gluaiseacht thart, freastal ar chruinnithe agus oibriú ó chian gan gá dóibh doiciméid a phriontáil. Agus sinn ag leanúint den aistriú i dtreo cur chuige ina dtugtar tús áite don mhodh digiteach, táimid ag baint úsáid as páipéar athchúrsáilte anois.
Chuir an tSeirbhís cupáin agus coimeádáin inmhúirínithe ar fáil inár stáisiún caife agus inár mbialann féinfhreastail in 2019 agus fuair réidh le táirgí plaisteacha aonúsáide. Cuirfimid bearta i bhfeidhm sa bhliain seo atá romhainn chun líon na dtáirgí indiúscartha a úsáidtear a laghdú a thuilleadh.
Uisce
Is maoir uisce dheimhnithe sinn agus tá athbhreithniú á dhéanamh againn ar fheachtais feasachta agus ar thionscadail fhéideartha um éifeachtúlacht uisce. Tuigimid an tionchar a bhíonn ag an athrú aeráide ar sholáthar uisce na hÉireann agus an méid fuinnimh a theastaíonn chun uisce a bhaint, a chóireáil, a sheachadadh agus a théamh agus chun fuíolluisce a bhailiú, a chóireáil agus a scaoileadh. Ar an ábhar sin, cuirfimid romhainn an tionchar a bhíonn againn ar acmhainní uisce na hÉireann, agus na hastaíochtaí a ghinimid de bharr uisce a úsáid, a laghdú.
- Bithéagsúlacht
-
Cuirtear tionscnaimh bhithéagsúlachta chun cinn ar champas an Oireachtais agus déanann Oifig na nOibreacha Poiblí iad a bhainistiú.
Táimid ag tacú leis an bPlean Uile-Éireann um Pailneoirí trí bhláthanna fiáine a chur ar thailte Theach Laighean agus trí phlandaí a chur atá fabhrach do phailneoirí, i soithí plandaí adhmaid ar fud an champais. Bunaíodh dhá mhóinéar féir in 2021. Baintear iad uair amháin sa bhliain le lomairí faoi chumhacht ceallra.
Is é an chéad rud eile a dhéanfar ná iniúchadh bithéagsúlachta. Beidh a fhios againn cad a bheidh le déanamh ina dhiaidh sin mar gheall ar an iniúchadh sin.
- Soláthar
-
Breithníonn an t-aonad soláthair i Seirbhís Thithe an Oireachtais critéir ghlasa le haghaidh critéir roghnúcháin agus dhámhachtana agus earraí agus seirbhísí á soláthar; baintear úsáid as an treoir agus as na critéir san fhoilseachán 'Soláthar Poiblí Glas' ina leith.
Déanann an t-aonad soláthair scrúdú ar dhréachtdoiciméid tairisceana ar mhaithe leis an gcur chuige is fearr a chinneadh maidir le prionsabail an tSoláthair Phoiblí Ghlais a chur chun feidhme. Tá buan-nós imeachta oibríochta ceaptha ag an aonad soláthair lena chinntiú go gcuirtear cúrsaí inbhuanaitheachta san áireamh i bpróisis tairisceana uile na Seirbhíse.
Teagmhálaithe
Mol um Ghníomhú ar son na hAeráide
Teach Laighean
Sráid Chill Dara
Baile Átha Cliath 2
D02 XR20
Fiosrúcháin taighde
An tSeirbhís Leabharlainne agus Taighde
library.and.research@oireachtas.ie
An Oifig Buiséid Pharlaiminteach