In 2018, rinne Tithe an Oireachtais comóradh ar chothrom céad bliain ó tugadh vóta parlaiminte do mhná in Éirinn.
Ba sa bhliain 1918 a tugadh cead le dlí do mhná na hÉireann vótáil agus seasamh i dtoghcháin pharlaiminte den chéad uair.
Ba sa bhliain 1918 freisin a toghadh an chéad bhean chun Parlaimint na Breataine in Westminster. Níor ghlac an Chuntaois de Markievicz, a rinne ionadaíocht do dháilcheantar i mBaile Átha Cliath, a suíochán in Westminster, áfach. In áit é sin a dhéanamh chuaigh sí sa chéad Dáil réabhlóideach agus rinneadh an chéad Bhan-Teachta Dála di.
Markievicz: Portraits & Propaganda
6 November 2018
The Ceann Comhairle officially launched the exhibition Markievicz: Portraits & Propaganda at the National Gallery of Ireland.
The exhibition explores aspects of Countess de Markievicz's complex and enigmatic identity through her visual portrayal in painting, photography and illustration. It is a collaboration between the National Gallery of Ireland and the Houses of the Oireachtas as part of the Vótáil 100 programme.
Ábhair a d'fhéadfaí a phriontáil
Faigh póstaer agus bileog faoi stair throid na mban ar son cearta vótála.
Grafaicí faisnéise
Ceart vótála agus an cheist náisiúnta
D’éirigh an feachtas ar son ceart vótála na mban in Éirinn casta de bharr ceist na náisiúntachta, a bhí i réim i gcúrsaí polaitíochta na hÉireann go luath san 20ú haois. Mar thoradh ar an mbéim ollmhór a cuireadh ar an Rialtas Dúchais agus ní ba dheireanaí, ar an scaradh ón Ríocht Aontaithe, níor tugadh an tábhacht chéanna do cheart vótála i gcúrsaí polaitíochta.
Ceannródaithe na polaitíochta parlaimintí
Ón mbliain 1918 ar aghaidh, bhí cead ag mná vóta a chaitheamh i dtoghcháin pharlaiminte agus bhí cead acu seasamh i dtoghchán. Foghlaim tuilleadh faoi chuid de na chéad mhná a ghlac páirt sa pholaitíocht pharlaiminteach in Éirinn.
Amlíne – Bealach an vóta
1832
Cuireann The Great Reform Act srian ar vóta parlaiminteach agus ní cheadaítear ach do “dhaoine fireanna" vóta a chaitheamh
Mar thoradh ar an Representation of the People Act, 1832, ar a dtugtar The Great Reform Act, cruthaíodh toghcheantair nua agus tugadh vóta parlaiminte do shealbhóirí tí, d’fheirmeoirí tionóntacha agus d'úinéirí talún beaga a d'íoc cíos bliantúil £10. Tháinig méadú faoi dhó, beagnach, ar líon na dtoghthóirí. Sonraíodh san Acht, áfach, go dtabharfaí vóta parlaiminte do “dhaoine fireanna" amháin.
Léirítear Teach na dTeachtaí mar mhuileann atá ag meath san eitseáil seo le George Cruikshank ón mbliain 1831. Tá sé ina luí ar ghunnaí móra agus ar mhuscaeid agus tá sruth órga airgid agus sochar ag teacht amach as faoi choinne tairbhithe santacha an chórais pholaitiúil.
Díospóireacht na nÓg
I mí Aibreáin, ghlac buaiteoirí chomórtas scoile uile-oileáin an Oireachtais páirt i ndíospóireacht i Seomra an tSeanaid faoi oidhreacht na gluaiseachta ceart vótála. 16 bhuaiteoir a bhí ann san iomlán.
Buíochas
- Comhaltaí de choiste Vótáil100
-
An Seanadóir Ivana Bacik (cathaoirleach)
An Seanadóir Alice Mary Higgins
An Seanadóir Gabrielle McFadden
An Seanadóir Rose Conway Walsh
An Teachta Fiona O’Loughlin
An Teachta Catherine Martin
- Gabhaimid buíochas leis na daoine seo a leanas as an méid a rinne siad ar son Vótáil100
-
Sinéad McCoole, staraí agus coimeádaí, Céad Bliain de Mhná sa Pholaitíocht, 2018, an tAonad Cuimhneachán, an Roinn Cultúir, Oidhreachta agus Gaeltachta
An tIar-Sheanadóir Paschal Mooney
An Dr Micheline Sheehy Skeffington
An Dr Fiona Buckley, an Roinn Rialtais agus Polaitíochta, Coláiste na hOllscoile Corcaigh
Claire McGing, Roinn na Tíreolaíochta, Ollscoil na hÉireann, Má Nuad
Jane Maxwell, príomhchoimeádaí, Leabharlann Choláiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath
Estelle Gittins, leabharlannaí cúnta, Leabharlann Choláiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath
Donal Maguire, coimeádaí i nDánlann Náisiúnta na hÉireannFinola Doyle-O'Neill, Staraí Craolacháin (Teilifís, Raidió, Scannáin), Scoil na Staire, Coláiste na hOllscoile Corcaigh
An Dr Audrey Whitty, coimeádaí, an Rannóg Ealaíne agus Tionscail, Ard-Mhúsaem na hÉireann – na hEalaíona Maisiúla agus Stair
Sandra Heise, coimeádaí in Ard-Mhúsaem na hÉireann
Lorraine Comer, ceann oideachais, Ard-Mhúsaem na hÉireann
Vanessa Carswell, Acadamh Ríoga na hÉireann
Rebecca Gageby, Acadamh Ríoga na hÉireann
Liz Forster, an Hugh Lane, Dánlann Chathair Bhaile Átha Cliath
An tOllamh Louise Ryan, Roinn an Léinn Shocheolaíoch, Ollscoil Sheffield
Mary Clancy, Scoil na hEolaíochta Polaitiúla agus na Socheolaíochta, Ollscoil na hÉireann, Gaillimh - Meantóirí Dhíospóireacht na nÓg
-
Julie Davis
William Dunne
Catherine Prasifka
Ursula Quill
Sonraí teagmhála
Liam O'Brien
Tithe an Oireachtais
Teach Laighean
Baile Átha Cliath 2
D02 XR20
+353 (0)1 618 4484
+353 (0)86 189 5098
liam.obrien@oireachtas.ie