Vol. 457 No. 6
4 D'fhiafraigh Éamon Ó Cuív den Aire Ealaíon, Cultúir agus Gaeltachta cé mhéad iarratas atá ag an Roinn faoi Scéim na mBóithre Áise nach bhfuil airgead ceadaithe dóibh; agus líon na mbóithre ar ceadaíodh airgead dóibh i mbliana. [15762/95]
Faoi mar a cuireadh in iúl don Teachta mar fhreagra ar Cheist Dála uaidh ar 31 Eanáir 1995 fuarthas 523 iarratas in iomlán faoi Scéim na mBóithre Áise idir 1993 agus 1994 agus tá 434 iarratas faighte faoin scéim sin go dtí seo i mbliana. Ceadaíodh deontais de £213,131 in iomlán i mbliana i leith 81 bhóthar a fheabhsú agus/nó a dheisiú ar an mórthír sa Ghaeltacht agus deontais de £9,000 in iomlán i leith na ngréasán bóthair ar Árainn Mhór agus ar Thóraigh a fheabhsú agus/nó a dheisiú.
Déanaimse amach ó tosaíódh ar chur amach fóirmeacha iarratais, go bhfuil 957 iarratas ar fad ann. Ceadaíodh airgead i mbliana i leith beagáinín le cois 80 bóthar, agus ar an ráta sin imeachta tógfadh sé deich mbliana a bhfuil d'iarratais ag an Roinn a airgeadú gan aon iarratas nua. An bhféadfadh an tAire Stáit a rá liom, an bhfuil na hiarratais ar fad, nár cuireadh airgead ar fáil dóibh, ó 1993 i leith — an bhfuil na hiarratais sin ar fad beo? Agus an dtógfar gach aon cheann den bheagnach 900 iarratas san áireamh arís an bhliain seo chuigainn.
Má thugann an tAire Airgeadais an tsuim chéanna don Roinn, beidh an scéim nua ann agus cuirfear san áireamh ceist an daonra sna ceantair Ghaeltachta agus sílim an critéir a bhí ag an scéim i mbliana ná tábhacht na mbóithre sa cheantar, staid na Gaeilge, riachtanas na hoibre agus costas na hoibre. Chuaigh an stiúrthóir i gcomhairle leis na hinnealtóirí chomhairlí contae maidir leis na hiarratais agus ba é rogha an stiúrthóra ceist líon na mbóithre áise i mbliana.
An cheist a bhí agam ná, an mbeidh an 900 bóthar fós san áireamh le haghaidh na scéime an bhliain seo chugainn, mar táthar ag rá linne sa Roinn gur cheart i gcás cuid acu iarratais nua a dhéanamh. An mbeidh gá leis sin, uimhir a haon, agus freisin, an bhféadfadh an tAire Stáit a rá, ag glacadh leis go mbeídh an scéim ann arís an bhliain seo chugainn, go bhfuil iarratais ann nach bhfaigheadh airgead go brách faoin scéim, agus nach ceart é sin a chur in iúl do na hiarratasóirí.
Nuair a bhí an t-athbhreithniú ar siúl againn ba mhian leis an Roinn scéim nua a chur ar fáil ach maidir le hiarratais an bhliain seo chugainn, beidh iarratais nua á lorg agam.
An té a chuir iarratas isteach faoin scéim seo i 1993, an mbeidh air iarratas nua a dhéanamh i 1996 le haghaidh na scéime i 1996, nó an seasfaidh an t-iarratas a chuir sé isteach i 1993, ag glacadh leis nár cuireadh aon airgead ar fáil dó ó shin. Sílim go gcaithfear seo a shoiléiriú mar níl soiléireacht ann agus tá oifigigh áirithe ag rá go mbeidh orthu iarratais nua a dhéanamh agus daoine eile ag rá nach mbeidh. An mbeadh seans ann an bhliain seo chugainn go ndéarfaí le chuile dhuine go bhfuil an liosta de 900 bóthar curtha í leataobh, go bhfuiltear ag tosú as an nua arís agus go bhfuiltear ag fógairt le haghaidh 1996, agus na bóithre a dhéanfar i 1996, bheidis déanta ansin agus na bóithre atú curtha ar leataobh beidh iarratais do 1997 ag teastail. Tá éiginnteacht uafásach ann.
Beimid ag súil le hiarratais nua don bhliain 1996.
Tá an tAire Stáit ag rá liomsa anois go bhfuil na hiarratais ar fad atá istigh ag an dáta marbh agus go gcaithfear iarratas as an nua a dhéanamh ar gach aon cheann de na bóithre i 1996.
Tá iarrataisle haghaidh 900 bóthar ann ach nílim sásta go raibh aon seans ag furmhór de na bóithre sin teacht san áireamh.
Ceist amháin ar an Aire. Cuirim fáilte roimh an eolas a thug sé dúinn agus tá sé an-úsáideach do na ceantair Ghaeltachta ar fad. Sílim go bhfuil soiléiriú déanta ag an Aire, aon iarracht a chuaigh isteach go dtí seo go bhfuil sé marbh agus éinne gur mian leis bóthar a fháil feabhsaithe sa Ghaeltacht go gcaithfear iarratas nua a chur isteach. Sin an soiléiriú, de réir mar a thuigim. An bhféadfadh an tAire Stáit a chur in iúl dúinn, cén uair a bheidh na hiarratais inghlactha, received, fá choinne 1996, nó an bhfuil sé socraithe go fóill.
Tá sé seo ag brath ar na moltaí ón Roinn Airgeadais agus an scéim nua ach ba mhaith liom a chur in iúl don Teachta gur cheadaigh mé na deontais faoi scéim na mbóithre áise go luath i mbliana chun go bhféadfaí tabhairt faoi na huimhreacha riachtanacha le linn na dea-aimsire. Ó mo thaobhsa de, is feabhas thar barr é seo, ag cur san áireamh cé chomh déanach is a bhí an cinneadh anuraidh. A luaithe agus is féidir leis na húdaráis áitiúla brú ar aghaidh maidir leis na huimhreacha, is amhlaidh is fearr, dar liomsa. Tá feabhas mór tagaithe i mbliana.
An oiread leis an Teachta McGinley, fáiltím roimh an eolas, agus sílim go bhfuil go leor eolais faighte faoi seo, ach an bhféadfainn a fhiafraí den Aire Stáit, an é an rud atá ag dul ag tarlú anois ná, tar éis na meastacháin bheith ann ag tús na bliana go bhfógrófar scéim 1996, go mbeidh dáta go gcaithfidh na hiarratais bheith istigh roimhe, abraimis deireadh mhí Márta nó dáta éigin, go ndéanfar na hiarratais a tháinig a mheas agus isteach ón lá gur fógraiodh an scéim go dtí an dáta deiridh a mheas agus go gceadófar na deontais áise do 1996 bunaithe ar chóras mar sin. An bhféadfainn a fhiafraí den Aire Stáit, an é sin atá i gceist, mar sílim, dá mb'ea, go mbeadh soiléiriú iontach curtha ar scéim na mbóithre áise.
Is mian liom a leithéid de shoiléireacht a bheith sa scéim a chuirfidh mé faoi bhráid an phobail agus déanfaidh mé an-iarracht chuige sin.
