Dáil Éireann Debate, Tuesday - 23 January 2018
71. D'fhiafraigh Deputy Éamon Ó Cuív den Aire Cultúir, Oidhreachta agus Gaeltachta cé mhéad airgid bhreise atá curtha ar fáil don Ghaeilge agus don Ghaeltacht ó bunaíodh an rialtas seo; agus an ndéanfaidh sí ráiteas ina thaobh. [2757/18]
View answerTá ceist fíorshimplí go deo agam an t-am seo. Le hais an méid airgid a cuireadh ar fáil don Ghaeltacht, don Ghaeilge agus do na hoileáin sa bhliain 2016, cé mhéad airgid bhreise atá ar fáil anois i Meastacháin na Roinne Cultúir, Oidhreachta agus Gaeltachta don bhliain 2018 i gcomhlíonadh na ngealltanas a thug an Rialtas i gclár an Rialtais agus sa chomhaontú a rinneadh le Fianna Fáil roimh a bunaíodh an Rialtas?
Is tríd an bpróiseas Meastacháin agus cáinaisnéise a dhéantar leithdháileadh ar an soláthar airgid a chuirtear ar fáil ar bhonn bhliantúil do mo Roinn agus, go deimhin, do na Ranna Rialtais go léir. Léiríonn na sonraí sa tábla seo a leanas an maoiniú a cuireadh ar fáil don Ghaeilge, don Ghaeltacht agus do na hoileáin ó 2016:
|
Bliain |
Caipiteal |
Reatha |
Iomlán |
|
2016 |
€16,687,000 |
€46,867,000 |
€63,554,000 |
|
2017 |
€10,967,000 |
€47,852,000 |
€58,819,000 |
|
2018 |
€10,467,000 |
€52,128,000 |
€62,595,000 |
Tá allúntas de €62.6 milliún ina iomláine ar fáil don Ghaeilge agus don Ghaeltacht in 2018 i gcomparáid le €58.8 milliún do 2017. Allúntas €63.6 milliún a cuireadh ar fáil do 2016. Ní áiríonn figiúirí 2016 an €2.4 milliún breise a cuireadh ar fáil i gcaipiteal breise d’Údarás na Gaeltachta. Ní áiríonn figiúirí 2017 an €2.61 milliún breise a cuireadh ar fáil don Ghaeilge agus don Ghaeltacht ó fho-mhíreanna eile na Roinne.
Tharla laghdú ar an allúntas caipitil le haghaidh 2017 de bharr go raibh dhá mhórthogra caipitil aonuaire le maoiniú ag an Roinn in 2016. Mar is eol don Teachta, b'iad sin togra Ché Inis Oírr agus Ionad Cultúrtha an Phiarsaigh. Cuireadh €6 mhilliún ar fáil d’oibreacha forbartha ar Ché Inis Oírr in 2016, a úsáideadh le héilimh fhadthéarmacha ó Chomhairle Chontae na Gaeillimhe i leith forbairt Ché an Chalaidh Mhóir ar Inis Meáin agus forbairt Ché Chill Rónáin a shocrú, agus suim de €2 mhilliún don fhorbairt sin in 2017. Bhí soláthar caipitil ar leith de €1.9 milliún curtha ar fáil chomh maith i Meastacháin 2016 chun Ionad Cultúrtha an Phiarsaigh i Ros Muc a fhorbairt. Críochnaíodh an togra sin le linn na bliana 2016 agus ní raibh gá le soláthar a dhéanamh ina leith ó shin in 2017. Maidir le caiteachas reatha, tá ardú ar allúntas mo Roinne ó bunaíodh an Rialtas seo. Cuirfidh an t-ardú seo ar ár gcumas tuilleadh acmhainní a chur i dtreo fhorfheidhmiú na straitéise 20 bliain don Ghaeilge agus an phróisis pleanála teanga ach go háirithe.
Is dócha gur ormsa atá sé, ach bíonn sé deacair scaití an méid ata á rá ag an Aire Stáit a thuiscint. An féidir leis dhá fhigiúr a thabhairt dom? Cé mhéad a bhí i gcaipiteal agus i Meastacháin na bliana 2016? Cé mhéad atá i gcaipiteal agus i bhfigiúirí reatha na bliana 2018? Iarraim ar an Aire Stáit an dá cheist shimplí sin a fhreagairt gan aon dul timpeall air. Céard a bhí i gcaiteachas reatha caipitiúil na bliana 2016? Céard atá i gcaiteachas reatha caipitiúil na bliana 2018? Is cuma céard le haghaidh a bhí sé.
Mar a bhí mé ag rá níos luaithe, tá na sonraí agam agus tá mé sásta iad a chur ar an taifead. Sa bhliain 2016, bhí €16,687,000 ar fáil faoin gceannteideal "caipiteal" agus €46,867,000 ar fáil faoin gceannteideal "reatha", rud a chiallaigh go raibh "iomlán" de €63,554,000 i gceist sa bhliain sin. Sa bhliain 2017-----
Baineann mo cheist leis an mbliain 2018.
Tá sé sin all right. Sa bhliain 2018, tá €10,467,000 ar fáil faoin gceannteideal "caipiteal" agus €52,128,000 ar fáil faoin gceannteideal "reatha", rud a chiallaíonn go bhfuil "iomlán" de €62,595,000 i gceist i mbliana.
An bhfuil an tAire Stáit ag rá liom, seachas an ghealltanas a thug an Rialtas a chomhlíonadh, go bhfuil laghdú de thart ar €1 milliún tagtha ar an gcistíocht don Ghaeilge, don Ghaeltacht agus do na hoileáin le dhá bhliain anuas? An bhfuil an ceart agam? Is cuma cén leithscéal a thugann an tAire Stáit, nach iad sin na figiúirí?
Cé go bhfuil an ceart ag an Teachta, tá sé ag fágáil amach na tograí móra ina cheantar féin. Labhair mé níos luaithe faoi Ché an Chalaidh Mhóir ar Inis Meáin agus Cé Chill Rónáin, a bhí á shocrú ar chostas €2 mhilliún sa bhliain 2016. Bhí breis airgid ar fáil freisin fá choinne na dtograí Ché Inis Oírr agus Ionad Cultúrtha an Phiarsaigh trí chomóradh 2016. Tá mé ag dúil go mór leis an mbliain seo chugainn. Tá mé dóchasach go mbeidh breis airgid sa bhuiséad. Mar is eol don Teach, tá an bhuiséad ag teacht arís. Beidh airgead breise - caipiteal agus reatha - ar fáil fá choinne na Gaeltachta amach anseo.
