Vol. 506 No. 1
1 D'fhiafraigh Mr. Kenny den Aire Ealaíon, Oidhreachta, Gaeltachta agus Oileán an bhfuil sé i gceist cumhacht forbartha turasóireachta a thabhairt d'Údarás na Gaeltachta; an bhfuil ceangail agus cainteanna foirmiúla idir Bord Fáilte Éireann agus an tÚdarás ann faoi láthair agus an ndéanfaidh sí ráiteas ina leith. [14733/99]
Tá ról aitheanta tugtha d'Údarás na Gaeltachta i gcúrsaí forbartha turasóireachta sa Ghaeltacht le béim ar leith ar thurasóireacht in oiriúint don Ghaeilge agus do chultúr agus do thraidisiúin na Gaeltachta a fhorbairt i gcomhréir le straitéis agus le haidhmeanna an pholasaí náisiúnta turasóireachta.
Tuigim go mbíonn caidreamh agus comhoibriú idir an tÚdarás agus na heagrais forbartha turasóireachta eile, go háirithe Bord Fáilte agus na hEagraíochtaí Réigiúnacha Turasóireachta, d'fhonn trasnaíl a sheachaint; agus gur ar bhonn rialta de réir mar is cuí, seachas ar bhonn ceangail agus cainteanna foirmiúla, a bhíonn an teagmháil sin.
Maidir le ról an Údaráis i gcúrsaí turasóireachta a laidriú, déanfar an cheist seo a scrúdú i gcomhthéacs an Phlean Forbartha Náisiúnta atá a réiteach faoi láthair.
Nuair a bhí mé féin mar Aire Turasóireachta rinneamar iniúchadh ar an rud seo agus is dócha go n-aontaíonn an tAire Stáit liom gurb é an turasóireacht ceann de na tionscail is tábhachtaí san am atá le teacht. An uair sin bhí baint ag Roinn na Gaeltachta, Roinn an Taoisigh agus Bord Fáilte le cúrsaí turasóireachta. An t-aon dream amháin a bhí ina choinne ná Údarás na Gaeltachta. An bhfuil sé mar bhun-chloch nó mar phríomh aidhm agatsa go mbeadh forbairt cheart agus comhoibriú curtha ar bhonn foirmiúil idir na gníomhaireachtaí turasóireachta i dtreo is go mbeadh forbairt eacnamaíochta le teacht ó thaobh na Gaeltachta de as seo amach?
Tá an turasóireacht an-tábhachtach sa Ghaeltacht agus is dócha gurb í an Ghaeltacht ceann de na ceantair is túisce sa tír ar deineadh forbairt turasóireacht uirthi trí na coláistí Gaeilge.
De réir mar a thuigim tá tú ag rá go raibh cur-in-aghaidh ón Údarás maidir le córas foirmiúil comhoibrithe. Is é an dearcadh atá agamsa ná gurb é an rud go gcaithfimid breathnú air ná nach mbeadh dream foirmiúil i ndiaidh dream foirmiúil ag suí síos go rialta ag plé rudaí. Táim ag éirí buartha má leanaimid den nós atá ann comhchoiste mar seo a bhunú go rithfidh mé as feidhmeannaí le freastal ar na cruinnithe seo ar fad.
Is é an rud go gcaithfimid a dhéanamh ná leagan amach chomh soiléir agus is féidir cad iad na freagrachtaí a bheidh ar na heagrais éagsúla, trasnaíl a sheachaint agus ligint dóibh dul ar aghaidh ag obair iad féin.
Feiceann an tÚdarás go bhfuil an turasóireacht agus an turasóireacht cultúrtha fíor-thábhachtach do thodhchaí na Gaeltachta. Ó thaobh turasóireacht sa Ghaeltacht de sílim gurb é an rud is mó atá le déanamh againn ná féachaint chuige go mbeidh an teanga agus an cultúr lárnach in aon fhorbairt a dhéanfar. Scaití déantar neamh-aird ar seo nuair a bhíonn margaíocht á dhéanamh ar scála náisiúnta sa tír.
Ní hiad an teanga ná an cultúr ach muintir na Gaeltachta is tábhachtaí ar fad. Tá fhios agam go bhfuil suim ag an Aire Stáit i bhforbairt eacnamaíochta go ginearálta sa Ghaeltacht agus tríd an tír. Tá fhios aige go bhfuil béim an-mhór curtha ar chúrsaí turasóireachta in áiteanna eile. Ar shuigh an tAire Stáit síos le hÚdarás na Gaeltachta? An bhfuil sé ag tabhairt cinnrachta dóibh chun an forbairt turasóireachta seo a chur ar bun ní amháin go foirmeáilte ach i gcoitinne i gcomhthéacs an láidreacht eacnamaíochta inar féidir le muintir na Gaeltachta iad féin a fhorbairt agus na bailte beaga a fhorbairt as seo amach?
An ndúirt sé leo gur mhaith leis go mbeadh i bhfad níos mó béime á chur ag an Údarás ar chúrsaí turasóireachta agus a rá leo go raibh sé ag tabhairt cinnireachta ar an rud seo agus gur mhaith leis go mbeadh an-cheangailt idir iad féin, Bord Fáilte agus na gníomhaireachtaí turasóireachta eile?
Ní dúirt mé leis an Údarás go mba cheart ceangailt níos láidre a bheith idir iad féin agus Bord Fáilte mar glacaim leis go bhfuil ceangailt agus caidreamh eatorra. Ní fhaca mé aon easnamh agus ba bhréagadóir mé dá ndéarfainn go ndúirt mé. Ach suím síos go rialta le feidhmeannaí an Údaráis agus pléimid spectrum iomlán na hoibre atá ar bun ag an Údarás. Ceann de na rudaí atá mé ag iarraidh a láidriú ná an ceangailt agus an caidreamh, ní amháin idir an tÚdarás agus mé féin ach idir feidhmeannaí na Roinne agus feidhmeannaí an Údaráis. I gcás na Gaeltachta de is é an Roinn Ealaíon, Oidhreachta, Gaeltachta agus Oileán an t-imreoir is mó turasóireachta ó tharla gur muid atá ag déanamh airgeadú ar na mná tí trí scéim na gcoláistí samhraidh.
